W roku 2021 dzięki grantowi z niemieckiej Fundacji EVZ Fundacja Nomina Rosae wraz z partnerami realizować będzie badawczo edukacyjny projekt pod nazwą „Wojenny Nowy Sącz”.

Fundacja EVZ, czyli Stiftung Erinnerung, Verantwortung und Zukunft (Pamięć, Odpowiedzialność i Przyszłość) to organizacja stworzona w Niemczech w 2000 roku w celu finansowego zadośćuczynienia pracownikom przymusowym Trzeciej Rzeszy i osobom w inny sposób pokrzywdzonym przez narodowy socjalizm. Z czasem część środków, którymi dysponuje Fundacja została przeznaczona również na wspieranie projektów z zakresu krytycznego badania historii, a także pracy na rzecz praw człowieka i ofiar narodowego socjalizmu.

Jesienią zeszłego roku złożyliśmy wniosek do konkursu grantowego organizowanego przez Fundację pod hasłem local.history. Nasz pomysł opracowania historycznej mapy Nowego Sącza okresu II wojny światowej jako studium przypadku miasta pod niemiecką okupacją na tyle spodobał się organizatorom konkursu, że przeszedł przez kolejne etapy eliminacji (spośród 224 zgłoszeń z 30 różnych krajów) i znalazł się wśród tych projektów, którym zdecydowano się przyznać finansowanie. (Pełną listę organizacji i projektów, które uzyskały finansowanie w konkursie można znaleźć na stronie Fundacji: LINK)

Głównym celem naszego projektu jest stworzenie strony internetowej poświęconej historii Nowego Sącza podczas okupacji niemieckiej, zawierającej interaktywną mapę miasta oraz ważnych punktów w miejscowościach wokół niego, w których w czasie wojny zlokalizowane zostały obozy pracy przymusowej. Nasza mapa zawierać będzie obszerną bazę danych i wiedzy dotyczących czasów niemieckiej okupacji, a jako całość stanowić będzie pogłębione studium przypadku miasta i jego mieszkańców pod okupacją. Mapa zawierać będzie artykuły, filmy, podkasty, relacje świadków, zdjęcia archiwalne z czasów II wojny światowej, współczesne zdjęcia opisywanych miejsc i nie tylko. Na naszej mapie chcemy zgromadzić zarówno materiały znane już badaczom historii Nowego Sącza, ale rozproszone po różnych archiwach na całym świecie, jak i takie, do których dopiero w ramach projektu będziemy starali się dotrzeć po raz pierwszy.
Na obecnym, początkowym etapie naszego projektu chcemy poprosić o Państwa pomoc przy poszukiwaniu materiałów i źródeł, które nie są ogólnie dostępne i nie były do tej pory publikowane – na przykład znajdujących się w prywatnych zbiorach czy archiwach rodzinnych. Apelujemy o wsparcie naszego projektu; dzięki Państwa pomocy nasza mapa może stać się jeszcze dokładniejszym i obszerniejszym zapisem okupacyjnej historii Nowego Sącza.

Wszystkie zgromadzone na stronie materiały zostaną opracowane przez specjalistów, historyków i badaczy, w formie, która będzie przystępna dla szerszej publiczności, a równocześnie stanowić będzie wartościowy wkład w rozwój wiedzy akademickiej z zakresu historii. Postaramy się również o opracowanie materiałów i samej mapy w taki sposób, by była ona łatwo dostępna także dla osób z różnymi trudnościami.

Koordynator merytoryczną projektu, czuwającą nad badawczym aspektem całości jest Agnieszka Filipek – historyczka, archiwistka; absolwentka Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Zatrudniona w Archiwum Nardowym w Krakowie Oddział w Nowym Sączu na stanowisku starszego archiwisty. Stypendystka European Holocaust Research Infrastructure. Członkini Zarządu Fundacji Euros – Wiatr ze wschodu w Tarnowie i Towarzystwa Polsko-Austriackiego Oddział w Nowym Sączu. Autorka i współautorka projektów edukacyjnych oraz artykułów naukowych i popularnonaukowych z dziedziny edukacji archiwalnej i historii. Jej zainteresowania badawcze obejmują edukację archiwalną, historię i kulturę Żydów, Holokaust, historię Sądecczyzny, biografistykę i genealogię.

Mapa docelowo będzie dostępna również na urządzeniach mobilnych, dzięki czemu odbiorcy będą mogli skorzystać z 9 specjalnie opracowanych ścieżek edukacyjnych i fizycznie odwiedzić najważniejsze punkty na mapie Nowego Sącza; dzięki 6 przygotowanych w oparciu o mapę scenariuszach lekcji, będzie ona stanowiła wartościowe narzędzie dla nauczycieli szkolnych i uczniów.

Nasz projekt realizować będziemy w szerokiej współpracy z nowosądeckimi instytucjami – m.in. z Archiwum Narodowym w Krakowie oddział Nowy Sącz, Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu, Pedagogiczną Biblioteką Wojewódzką w Nowym Sączu oraz Dariuszem Popielą i Fundacją „Centrum” Rodziny Popielów.

.